Tijdens een workshop die ik over bloggen gaf, vertelde ik eind vorig jaar over ChatGPT. Ik werd door veel deelnemers een tikje glazig aangekeken. Ruim een half jaar later hoor ik ongeveer wekelijks plagend de opmerking: “Jouw werk is straks overbodig, hè!” Het kan heel snel gaan.
Ja, ik ben erg onder de indruk. De mogelijkheden met ChatGPT zijn vrijwel eindeloos. Tot kort geleden was ik nog sceptisch over de staat van kunstmatige intelligentie (AI), zeker op het gebied van teksten en taal. Ik zag Google Translate langzaam wel steeds beter worden, maar teksten verzinnen is toch andere koek dan iets vertalen. Toen ik voor het eerst over ChatGPT hoorde, dacht ik wat veel tekstschrijvers gedacht zullen hebben: ‘Zo goed kan het niet zijn.’ Ik kwam er snel achter dat ik het mis had.
Blender
Maar kan ChatGPT hetzelfde als een professionele tekstschrijver? Dat niet. Het plukt overal kleine stukjes vandaan, gooit het in een blender, legt wat verbanden en komt dan met een ‘nieuwe’ tekst, wat dus eigenlijk een gerecyclede tekst is. De chatbot is prima in staat om uit het niets een inhoudelijk artikel te schrijven over bijvoorbeeld rugpijn of de voordelen van chiropractie. Maar toen ik vroeg om een wervend verhaal te schrijven over Chiropractie Oss (het bedrijf van mijn vrouw, vandaar), bleef het erg algemeen. Ik kreeg een tekst die voor elke chiropractiepraktijk had kunnen gelden en sommige dingen golden juist niet voor die in Oss. ChatGPT weet blijkbaar niets over de geschiedenis of de eigenaar van dit bedrijf.
Fouten maakt ChatGPT sowieso regelmatig. Het is dan ook geen zoekmachine, waarschuwen zelfs de fanatieke fans. In de blender gaat het nog vaak mis: er is veel informatie maar die wordt dan verkeerd aan elkaar gekoppeld. Ik vroeg als test om de geschiedenis van PSV te beschrijven en ChatGPT kwam met een tekst waarin stond dat PSV onder trainers als Mark van Bommel landskampioen werd en dat Ruud Gullit en Ronald Koeman producten zijn van de Eindhovense jeugdopleiding. Allemaal behoorlijk fout: een sportjournalist zou een tijdje niet meer serieus zijn genomen als hij of zij het op had geschreven. Ik wees ChatGPT op de fouten, kreeg excuses van de chatbot, maar in de nieuwe versie stond opnieuw dat Mark van Bommel kampioen werd met PSV. Ook nog eens hardleers, blijkbaar.
Dat soort kinderziektes zullen de komende tijd zeker gaan verdwijnen. Maar overbodig zal mijn werk voorlopig nog niet worden, ook niet als ChatGPT zich door blijft ontwikkelen. Kan het ooit interviews houden en daar de belangrijkste dingen uitpikken voor een artikel? Ik moet het nog zien. Kan een computer ooit met bedrijven meedenken over een goede en onderscheidende manier om een boodschap over te brengen? Ook daar twijfel ik over. En humor is ook zeker nog geen kwaliteit van ChatGPT. De AI-deskundigen die ik de laatste tijd heb gehoord of gesproken, zeggen niet voor niets ook allemaal dat menselijke creativiteit noodzakelijk blijft.
Proef op de som
Maar mijn werk zal wel gaan veranderen. Want, eerlijk is eerlijk, bedrijven kunnen ChatGPT in gaan zetten voor dingen die ze tot nu toe aan mij of een collega vroegen. Als ze wekelijks willen bloggen over algemene onderwerpen die in hun markt spelen, dan is het bijvoorbeeld een prima hulpmiddel. Maar het kan ook een uitkomst zijn voor mensen die wel willen schrijven, maar die er veel moeite mee hebben. ChatGPT is prima in staat om een persoonlijke tekst met steekwoorden, korte zinnen en schrijffouten om te zetten in een goedlopende blog. Ik nam de proef op de som en deed alsof ik geen tekstschrijver, maar een kapper met dyslexie was.
Dit vroeg ik aan ChatGPT:
Graag een blog schrijven van 250 woorden over hoe leuk ik mijn werk vind. ben een zelfstandig kapper van 34. man. op school haalde ik alleen maar onvoldoendes. kon niet stilzitten. adhd.
gaotis. dislekties. toen ik voor het eerst iemand knipte was ik verkocht. wilde nooit meer iets anders doen. kreatief werk. kontakt met klanten. goede gesprekken die soms grappig en soms heel
seriues zijn. elke knipbeurt is even belangrijk. nu eigen bedrijf. helemaal blij mee. eigen roete volgen.
Dit kwam er kort daarna uitgerold:
Mijn Passie voor het Kappersvak: Een Eigen Route vol Geluk
Als zelfstandig kapper van 34 jaar oud had ik een onconventionele weg bewandeld om mijn droombaan te vinden. Op school haalde ik alleen maar onvoldoendes, kon ik niet stilzitten en worstelde ik met ADHD, dyslexie en andere uitdagingen. Maar toen ik voor het eerst de schaar oppakte en iemand begon te knippen, voelde ik een vonk die mijn leven veranderde. Ik was meteen verkocht en wist dat ik nooit meer iets anders wilde doen.
Het kappersvak biedt me een perfecte combinatie van creativiteit en klantinteractie. Elke dag heb ik het voorrecht om mijn artistieke vaardigheden te gebruiken en een positieve invloed te hebben op het leven van mijn klanten. Ik geniet van de goede gesprekken die we hebben, soms grappig en soms diep serieus. Het is bijzonder om het vertrouwen van mijn klanten te winnen en hen te helpen zich mooi en zelfverzekerd te voelen.
Elke knipbeurt is voor mij even belangrijk, of het nu gaat om een simpele trim of een volledige transformatie. Ik ben gefocust op de behoeften en wensen van mijn klanten en streef ernaar om hun verwachtingen te overtreffen. Het is fantastisch om te zien hoe iemand met een glimlach de salon verlaat, wetende dat ik daar een bijdrage aan heb geleverd.
Het hebben van mijn eigen bedrijf geeft me een gevoel van vrijheid en voldoening. Ik kan mijn eigen route volgen en mijn creativiteit de vrije loop laten. Het ondernemerschap brengt uitdagingen met zich mee, maar ik heb geleerd dat ik elke hindernis kan overwinnen met toewijding en vastberadenheid.
Mijn werk als kapper is niet alleen een baan; het is mijn passie en roeping. Ik ben dankbaar voor de kans om elke dag te doen wat ik liefheb. Het kappersvak heeft me geleerd dat je niet beperkt wordt door je achtergrond of leerproblemen. Het draait om de passie en toewijding die je in je werk stopt.
Dus elke ochtend stap ik vol enthousiasme mijn salon binnen, klaar om mijn klanten te verwelkomen, hun haren te transformeren en geweldige gesprekken te voeren. Ik ben gelukkig en vervuld, wetende dat ik mijn eigen pad heb gevolgd en mijn passie heb gevonden.
Indrukwekkend
Wat is het oordeel? Vooral indrukwekkend vind ik de compleet nieuwe informatie, die goed past bij wat ik de chatbot had verteld. Ook staan er geen gekke taalfouten in. Hij gebruikt wel wat moeilijke woorden voor deze fictieve kapper (zoals: onconventioneel), de manier van schrijven is door het enthousiasme een tikje klef (zoals: ‘voelde een vonk die mijn leven veranderde’, ‘een voorrecht’, ‘elke hindernis overwinnen’ en ‘mijn roeping’), het woord passie komt vaak terug, de eerste zin loopt niet lekker en de hoofdletters in de kop zijn lelijk. Maar de meeste lezers zullen zich daar niet zo aan storen. De kapper kan dat bovendien nog aanpassen door de chatbot gerichte feedback te geven voor een nieuwe versie.
Er is best wel wat negatiefs over ChatGPT te zeggen, vooral principieel. Waar ligt bijvoorbeeld de grens van plagiaat? Ook bevestigt het vooroordelen, zoals eigenlijk alle algoritmes. Toch zal het zo’n vlucht gaan nemen dat je er binnenkort als bedrijf echt niet meer omheen kunt. Ik raad iedereen aan om er eens mee te gaan spelen. En als ik daardoor straks toch werkeloos word en dakloos op straat beland, dan gooien jullie als dank voor deze blog hopelijk een euro in mijn geldmandje.
Reactie schrijven
Monique (maandag, 12 juni 2023 20:39)
Leuk stuk! Het voorbeeld van de kapper is grappig, ik heb net (voor het boek Ons Oss, Erfgoed in Beeld) een kapper geïnterviewd. Een echte Osse kapper, die haar ouders opvolgde in de salon (ik mocht het woord 'kapperszaak' niet gebruiken, het is een kapsalon!). Maar wel bijzonder toch, dat een robot tot dit soort teksten komt? Sterkte, en van mij krijg je een euro in je mandje hoor!
Sanne (maandag, 12 juni 2023 23:12)
Leuk geschreven, zoals alleen jij dat kan! Daar kan een chatbot niet tegenop. Al moet ik wel toegeven dat ik ook al eens gebruik heb gemaakt van die woorden-benderende machine. En het is best leuk speelgoed!
Maar de menselijke kant, die mis je er toch wel bij.
Maar mocht het ooit zo ver komen, dan krijg je die euro wel van mij hoor!
Johan (dinsdag, 13 juni 2023 08:10)
@Monique: toevallig! En bedankt voor de euro, alvast. :)
Johan (dinsdag, 13 juni 2023 08:12)
@Sanne: bedankt voor het compliment. Mee eens, die menselijke kant mist gewoon en dat merk je toch. Ben benieuwd of dat ooit verdwijnt. Maar het is zeker leuk speelgoed.
Anneke (woensdag, 14 juni 2023 12:41)
Echt heel mooi geschreven, Johan.
Mocht je ooit dakloos worden, wat echt zo maar niet gaat gebeuren, kom je maar weer thuis wonen! �
Altijd gezellig.
Johan (donderdag, 15 juni 2023 12:11)
Bedankt mam!